top of page

Λαπαροσκοπική Χολοκυστεκτομή

211 1150689

 ΜΙΚΡΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΤΟ ΙΑΤΡΕΙΟ

Γιαννούλης Πρωτόπαπας MD

Γενικός Χειρουργός

Μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Επούλωσης Τραύματος και Ελκών

Λαπαροσκοπική Χολοκυστεκτομή (1).jpg
Λαπαροσκοπική Χολοκυστεκτομή (2).jpg
Λαπαροσκοπική Χολοκυστεκτομή (1).png

Η χοληδόχος κύστη 

Η χοληδόχος κύστη είναι ένα μικρό σακούλι περίπου 10 εκατοστών με αχλαδοειδές σχήμα που βρίσκεται ψηλά και δεξιά στην κοιλιακή χώρα κάτω από το ήπαρ και λίγο πιο πάνω από το πάγκρεας.  Εντός της  χοληδόχου κύστης αποθηκεύεται η χολή, η οποία παράγεται από το ήπαρ. 
Η χολή είναι ένα πεπτικό υγρό που περιέχει νερό, χοληστερόλη, λίπη, χολικά άλατα, πρωτεΐνες, καθώς και την χολερυθρίνη που αποτελεί προϊόν του καταβολισμού και που περιέχει το ουροχολινογόνο.
Η χολή παροχετεύεται στο λεπτό έντερο και βοηθά (μέσω της κυκλοφορίας του αίματος) στη διάσπαση των λιπαρών τροφών κατά τη διαδικασία της πέψης καθώς και την απορρόφηση των βιταμινών και των θρεπτικών συστατικών.
Ωστόσο η χοληδόχος κύστη συχνά μπορεί να παρουσιάσει ορισμένες παθήσεις όπως την χολολιθίαση, την χοληδοχολιθίαση, την χολοκυστίτιδα και τους πολύποδες της χοληδόχου κύστης.
Λαπαροσκοπική Χολοκυστεκτομή (3).JPG

Τι είναι η Χολολιθίαση;

Εντός της χοληδόχου κύστης πολύ συχνά η σύσταση της χολής διαταράσσεται με αποτέλεσμα να δημιουργούνται συμπυκνώσεις και μικρές άμορφες μικρές σκληρές μάζες που ονομάζονται χολόλιθοι (πέτρες). Το μέγεθος των χολόλιθων κυμαίνεται από λίγα χιλιοστά έως μερικά εκατοστά και ανάλογα με την σύσταση τους διακρίνονται σε χολόλιθους που αποτελούνται εξολοκλήρου από χοληστερόλη, σε χολόλιθους που αποτελούνται από χολερυθρίνη και άλατα ασβεστίου και σε μικτούς χολόλιθους με κυρίαρχο συστατικό την χοληστερόλη.
Όταν οι χολόλιθοι εντοπίζονται στην χοληδόχο κύστη και στον κυστικό πόρο τότε μιλάμε για χολολιθίαση, ενώ όταν κάποιοι από αυτούς μετακινηθούν προς τον χοληδόχο πόρο και προκαλέσουν απόφραξη, τότε μιλάμε για χοληδοχολιθίαση.

Ποιά είναι τα συμπτώματα για κάποιον που πάσχει από Χολολιθίαση;

Κάποιες φορές οι πέτρες στην χοληδόχο κύστη δεν δημιουργούν θορυβώδες συμπτώματα και ενοχλήσεις στον πάσχοντα.
Αρκετές φορές όμως ο ασθενής μπορεί να αισθανθεί δυσπεψία, αίσθηση πίεσης στην περιοχή του στομάχου, ναυτία, ανορεξία, φουσκώματα και καούρες. Ειδικότερα μετά από γεύματα πλούσια σε λιπαρά, οι παραπάνω ενοχλήσεις γίνονται εντονότερες.

Πώς γίνεται η διάγνωση της Χολολιθίασης;

Η διάγνωση τίθεται με τον υπερηχογραφικό έλεγχο της άνω κοιλίας.

Ποιά είναι η ενδεδειγμένη θεραπεία για την Χολολιθίαση;

Δυστυχώς στο 20% περίπου των ασθενών που πάσχουν από χολολιθίαση, η πάθηση τους θα υποτροπιάσει και θα εξελιχθεί σε οξεία χολοκυστίτιδα. Αυτό συμβαίνει γιατί οι χολόλιθοι δεν μπορούν να αποβληθούν από μόνοι τους, όπως για παράδειγμα οι πέτρες στον νεφρό που δύναται να απομακρυνθούν μέσω της ουροφόρου οδού.
Ο μοναδικός τρόπος αφαίρεσής τους είναι η χειρουργική μέθοδος.
Κατά καιρούς έχουν γίνει προσπάθειες να χρησιμοποιηθούν λιθοδιαλυτικά φάρμακα και λιθοτριψία, αλλά οι μέθοδοι προκάλεσαν σοβαρές επιπλοκές και δεν απέδωσαν.  Έτσι λοιπόν η χειρουργική αντιμετώπιση παραμένει η μοναδική θεραπεία για την νόσο.  Για την Λαπαροσκοπική Χολοκυστεκτομή, θα μιλήσουμε στην συνέχεια της σελίδας μας.

Τι είναι η Χολοκυστίτιδα;

Χολοκυστίτιδα είναι η φλεγμονή της χοληδόχου κύστης, που συνήθως προκαλείται από την απόφραξη του κυστικού πόρου με χολόλιθους. Μερικές φορές πρόκειται για παροδική απόφραξη που μπορεί να προκαλέσει  πόνο στο δεξί άνω μέρος  της κοιλιάς, μετά από ένα λιπαρό γεύμα.
Όταν η απόφραξη του κυστικού πόρου είναι παρατεταμένη, τότε προκαλείται πολλαπλασιασμός και ανάπτυξη των μικροβίων δημιουργώντας μία οξέα λοίμωξη, την οξεία χολοκυστίτιδα.

Είναι σοβαρή επιπλοκή η Οξεία Χολοκυστίτιδα;

Η Οξεία Χολοκυστίτιδα αποτελεί επείγουσα κατάσταση και συνήθως απαιτείται άμεση ενδοφλέβια χορήγηση αντιβιοτικών και χειρουργική επέμβαση (χολοκυστεκτομή).  Ο ασθενής αισθάνεται έντονη συμπτωματολογία, όπως:
  • Πυρετός με ρίγη και εφίδρωση
  • Διάταση της κοιλιάς και κοιλιακός πόνος άνω δεξιά που μπορεί να εξαπλώνεται στο δεξί ώμο ή στη δεξιά πλευρά της πλάτης
  • Ναυτία και έμετοι
  • Ταχυκαρδία
  • Ίκτερος
Η διάγνωση της Οξείας Χολοκυστίτιδας τίθεται επακριβώς με το υπερηχογράφημα άνω κοιλίας, ενώ κατά τον αιματολογικό έλεγχο παρουσιάζεται αύξηση στα λευκά αιμοσφαίρια, στα ηπατικά ένζυμα, στην χολερυθρίνη και στην αλκαλική φωσφατάση.

Αν η οξεία Χολοκυστίτιδα δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα, τότε επέρχεται ρήξη της χοληδόχου κύστης και γενικευμένη περιτονίτιδα οδηγώντας στην κατάληξη του ασθενούς.

Σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσιεύσεις του EACS (Emergency Abdominal Surgery Course):
  • το 20% του παγκόσμιου πληθυσμού πάσχει από κάποια μορφή Χολολιθίασης
  • το 5% αυτών των ατόμων μέσα σε 1 χρόνο θα παρουσιάσει συμπτώματα
Από τους ασθενείς που θα παρουσιάσουν τα πρώτα συμπτώματα Χολολιθίασης, μέσα σε 1 χρόνο:
  • το 14% των ασθενών θα παρουσιάσει Χολοκυστίτιδα
  • το 5% θα παρουσιάσει Παγκρεατίτιδα
  • το 5% θα παρουσιάσει Απόφραξη Δωδεκαδακτύλου
Το 30% των ασθενών με επεισόδιο χολοκυστίτιδας, θα χρειαστεί χειρουργική επέμβαση σε λιγότερο από 12 εβδομάδες

Ποιά είναι η ενδεδειγμένη θεραπεία για την Χολοκυστίτιδα και την Οξεία Χολοκυστίτιδα;

Η αποτελεσματικότερη και ασφαλέστερη θεραπεία είναι η χειρουργική αφαίρεση της χοληδόχου κύστης μαζί με τους περιέχοντες λίθους της. Η Λαπαροσκοπική Χολοκυστεκτομή αποτελεί στις μέρες μας διεθνώς το golden standard για τέτοιου είδους επεμβάσεις.
Για την Λαπαροσκοπική Χολοκυστεκτομή, θα μιλήσουμε στην συνέχεια της σελίδας μας.

Επιπλοκές της χολολιθίασης

Σημαντική επιπλοκή της χολολιθίασης αποτελεί η Παγκρεατίτιδα. Πολλές φορές η Παγκρεατίτιδα προκαλείται από την απόφραξη του χοληδόχου πόρου από χολόλιθους με αποτέλεσμα την συσσώρευση των παγκρεατικών ενζύμων και την φλεγμονή του οργάνου. Στην χρόνια μορφή της η Παγκρεατίτιδα επιφέρει μόνιμες ανατομικές και λειτουργικές βλάβες στο πάγκρεας, ενώ στην οξεία της φάση απαιτεί άμεση επεμβατική αντιμετώπιση με αφαίρεση της χοληδόχου κύστης και των χολόλιθων.

Ύδρωπας Χοληδόχου Κύστης
Παρατηρείται σε παρατεταμένη απόφραξη του κυστικού πόρου με αποτέλεσμα η χοληδόχος κύστη να διογκώνεται και να γεμίζει υγρό το οποίο προέρχεται από τα επιθηλιακά της κύτταρα. Σε αυτή την περίπτωση υπάρχει κίνδυνος ρήξης της χοληδόχου κύστης και πρόκληση σηψαιμίας, γι΄ αυτό ο ασθενής αντιμετωπίζεται άμεσα με λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή.

Εμπύημα Χοληδόχου Κύστης - Πυώδης Χολοκυστίτιδα
Παρατηρείται σε παρατεταμένη απόφραξη της χοληδόχου κύστεως που οδηγεί σε πολλαπλασιασμό των μικροβίων και την πλήρωσή της από πύο.  Οι ασθενείς με εμπύημα έχουν έντονη λευκοκυττάρωση και πυρετό με ρίγη. Η αντιμετώπιση γίνεται με ενδοφλέβια χορήγηση αντιβιοτικών και άμεση λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή.

Πολύποδες της χοληδόχου κύστης

Πρόκειται για τοπικές υπερπλασίες της εσωτερικής επιφάνειας ( βλεννογόνου) της χοληδόχου κύστης, που δημιουργούνται από την εναπόθεση χοληστερόλης και άλλων λιπιδίων. Παρουσιάζουν κληρονομική προδιάθεση και ο επιπολλασμός τους υπολογίζεται στο 1-5% των ενηλίκων, κυρίως σε άνδρες.
Πάνω από το 90% των πολυπόδων είναι καλοήθεις και η πλειονότητά τους αποτελείται από πολύποδες χοληστερόλης.
Οι πιο συχνές μορφές πολυπόδων στην χοληδόχο κύστη είναι:
  • Οι Χοληστερινικοί πολύποδες (60% του συνόλου) που δημιουργούνται από την συσσώρευση κρυστάλλων χοληστερίνης και δεν εξελίσσονται σε καρκίνο.
  • Τα Αδενομυώματα (25%)  που εμφανίζονται σαν πάχυνση της χοληδόχου κύστης και που σπάνια  μπορεί να εξελιχθούν σε καρκίνο.
  • Οι Φλεγμονώδεις πολύποδες (10%) που δημιουργούνται λόγω χρόνιας χολοκυστίτιδας και δεν εξελίσσονται σε καρκίνο.
  • Τα Αδενώματα (5%) που είναι μεγάλα σε μέγεθος και που μπορεί να εξελιχθούν σε επιθετικό καρκίνο του γαστρεντερικού συστήματος.
Παρότι οι πολύποδες της χοληδόχου κύστης δεν δημιουργούν συμπτώματα από μόνοι τους εντούτοις συχνά συνυπάρχουν με χολολιθίαση, η οποία εκδηλώνει έντονη συμπτωματολογία.
Οι πολύποδες της χοληδόχου κύστης έως 9 χιλιοστά θα πρέπει να παρακολουθούνται με υπερηχογραφικό έλεγχο ανά 6μηνο ή ανά έτος, σύμφωνα με τις οδηγίες του Χειρουργού.
Οι πολύποδες της χοληδόχου κύστης με μέγεθος άνω του 1 εκατοστού, θα πρέπει να αφαιρούνται καθότι αποτελούν προκαρκινική κατάσταση. 
Ανάλογα με την μορφή τους και το μέγεθος τους, ο Χειρουργός θα υποδείξει στον ασθενή την κατάλληλη χρονική στιγμή για αφαίρεση της χοληδόχου κύστης με λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή.

Λαπαροσκοπική Χολοκυστεκτομή

Στις περιπτώσεις που η Χολολιθίαση προκαλεί συμπτώματα στον ασθενή, όπως πόνο, φουσκώματα, δυσπεψία, καθώς και στις περιπτώσεις οξείας χολοκυστίτιδας, ο ασθενής θα πρέπει να υποβάλλεται σε χειρουργική θεραπεία.
Τις τελευταίες δύο δεκαετίες διεθνώς, η επικρατέστερη χειρουργική μέθοδος που επιλέγεται για την θεραπεία της χολολιθίασης και των επιπλοκών της (οξεία χολοκυστίτιδα, αποφρακτικός ίκτερος,  οξεία παγκρεατίτιδα), είναι η λαπαροσκοπική χειρουργική.

Η λαπαροσκοπική χειρουργική αποτελεί μία ελάχιστα επεμβατική τεχνική που υπερτερεί όλων των άλλων τεχνικών και προσφέρει μία πληθώρα πλεονεκτημάτων, όπως:

  • μικρό χειρουργικό τραύμα (απαιτούνται 4 μικρές οπές 0,5-1 cm)

  • ελάχιστη απώλεια αίματος

  • ελαχιστοποίηση του μετεγχειρητικού πόνου

  • άμεση έξοδος από την κλινική

  • ταχεία ανάρρωση και επιστροφή του ασθενούς στην καθημερινότητα του

  • ελάχιστη πιθανότητα μετεγχειρητικών επιπλοκών, όπως η διαπύηση, δημιουργία μετεγχειρητικής κήλης και η δημιουργία μετεγχειρητικών συμφύσεων

  • μικρότερο κόστος νοσηλείας

  • άριστο αισθητικό αποτέλεσμα

Κατά την διαδικασία της επέμβασης ο χειρουργός ενεργεί τον διαχωρισμό και την αφαίρεση της χοληδόχου κύστης με την βοήθεια του λαπαροσκοπίου που διαθέτει προηγμένη κάμερα για να εξασφαλίζει άμεσο και λεπτομερή οπτικό έλεγχο.
Η επέμβαση διαρκεί αναλόγως από 30 έως 90 λεπτά. Αν η επέμβαση γίνει πρωινή ώρα, τότε ο ασθενής θα ξεκινήσει από το απόγευμα της ίδιας ημέρας την σταδιακή πρόσληψη υγρών και υδαρών τροφών. Ο ασθενής κινητοποιείται και περπατάει, ενώ την επομένη λαμβάνει εξιτήριο και αναλυτικές οδηγίες από τον χειρουργό.

 

Ειδικότερα τις πρώτες ημέρες μετά τη χειρουργική επέμβαση, ο ασθενής θα πρέπει να λαμβάνει την φαρμακευτική αγωγή που θα του συνταγογραφήσει ο θεράπων Ιατρός του, καθώς και να τηρεί επακριβώς τις διαιτητικές οδηγίες οι οποίες περιλαμβάνουν την κατανάλωση υγρών, ζωμών και ζελέ ενώ σταδιακά θα εμπλουτίζονται με προσθήκη στερεών τροφών που θα πρέπει να είναι χαμηλών λιπαρών και να καταναλώνονται σε μικρές ποσότητες.
Η επάνοδος του ασθενούς στην εργασία του, μπορεί να γίνει από 3 έως 12 ημέρες, ανάλογα με την φύση του επαγγέλματος του.

Υπάρχουν κάποιοι περιορισμοί στην ζωή του ασθενούς, μετά την αφαίρεση της χοληδόχου κύστης;

Είναι πολύ σημαντικό μετά την χειρουργική επέμβαση, ο ασθενής να κάνει μία ομαλή και σταδιακή προσαρμογή στις διαιτολογικές του συνήθειες, βάσει των οδηγιών που θα του δώσει ο Χειρουργός του. Ο ασθενής θα πρέπει να κάνει μικρά και συχνά γεύματα ώστε να μην αφήνει το στομάχι του άδειο για μεγάλο χρονικό διάστημα, αλλά ούτε να το φορτώνει με μεγάλη ποσότητα τροφής.
Επίσης ο ασθενής για κάποιο διάστημα θα πρέπει να αποφεύγει την κατανάλωση λιπαρών, βαριών και πικάντικων τροφών, όπως οι σάλτσες, τα κοκκινιστά, τα τηγανητά, οι ομελέτες, τα όσπρια, κ.α., καθώς και τις όξινες τροφές, (κρέας, αλλαντικά, γλυκά, κίτρινα τυριά,κ.α.).
Μετά το διάστημα προσαρμογής του, ο ασθενής έχει μία φυσιολογική ζωή αφού η παραγωγή της χολής από το ήπαρ θα συνεχίζεται κανονικά, καθώς και η διοχέτευση της στο λεπτό έντερο για την πέψη των τροφών.
Πολλές φορές η διατροφική προσαρμοστική διαδικασία του ασθενούς μετά από την επέμβαση χολοκυστεκτομής, αποτελεί ευκαιρία γι΄αυτόν να βελτιώσει τις διατροφικές του συνήθειες και να συνεχίσει την ζωή του υγιεινότερα.

bottom of page